De Tram Vlaanderen-Maastricht of sneltram Hasselt-Maastricht is een door De Lijn voorgestelde sneltramverbinding van Hasselt naar Maastricht. Het project is een onderdeel van het zogenaamde Spartacusplan, dat als doelstelling heeft de openbaar vervoer-verbindingen in Limburg te verbeteren. Op 30 juni 2008 tekenden de Vlaamse en Nederlandse ministers van Verkeer een overeenkomst, hierin gevolgd door gedeputeerde Janssen en wethouder Nuss op 13 december 2011
Tracé[]
De totale lengte bedraagt ongeveer 35 km. Met bussen wordt deze afstand afgelegd in 61 minuten, met de sneltram zou de reistijd teruggebracht worden tot 37 minuten. De lijn zal 13 haltes tellen, waarvan drie in Hasselt liggen en drie in Maastricht. Naast de tijdwinst hoopt men in Maastricht dat de tram het openbaar vervoer aantrekkelijker zal maken en op die manier een oplossing zal bieden voor de groeiende verkeersdrukte in het stadscentrum. Ook betekent de tram een betere ontsluiting van het te ontwikkelen Belvédère.
Hasselt - Lanaken[]
Vanaf het station Hasselt gaat het tracé via de Mouterijstraat en de Stokerijstraat naar de Kolenkaai. De tramlijn sluit hier aan op de kleine ring (Thonissenlaan, Martelarenlaan) tot aan het Kolonel Dusartplein. Vervolgens wordt de N702 gevolgd. In de bocht die deze weg maakt, buigt de tramlijn af om langsheen de Universiteit Hasselt parallel te lopen met spoorlijn 34.
Lanaken[]
Ten noorden van Bilzen buigt de tram af richting Lanaken via de voormalige spoorlijn 20 Hasselt - Maastricht. Via de Spoorbrug bij Gellik over het Albertkanaal gaat de tram door het dal van de Langkeukelbeek, tussen de Kounterstraat en de Neereindestraat door. Parallel aan de Langkeukelbeek gaat het vervolgens in de richting van de N78/Tongersesteenweg die ter hoogte van het Heilig Hartcollege gekruist wordt. Vanaf daar zal de sneltramlijn een nieuw tracé krijgen ten noorden van de N78/Europalaan, zodat de halte op de plaats van het [Europamonument] kan komen (dichter bij het centrum dan het voormalige station). Na het nieuw te bouwen station vervolgt de tram de oude spoorlijn 20. Via de spoorbrug het Kanaal Briegden-Neerharen wordt het industrieterrein Europark bereikt, waarna de tram koers zet richting Maastricht.
Lanaken - Masstricht[]
Voor het traject in Maastricht bestonden aanvankelijk vijf mogelijkheden; op 13 mei 2011 werd besloten de Maasboulevard te volgen. De tram steekt dan de Maas over via de Wilhelminabrug, om via de Sint-Maartenslaan het Centraal Station te bereiken. Een verdere verlenging tot aan het Academisch ziekenhuis Maastricht wordt zeer wenselijk geacht.
Kritiek[]
De reacties over het project waren verdeeld, hoofdzakelijk vanwege de financiële haalbaarheid. De kostprijs werd steeds hoger geraamd, namelijk van 50 miljoen euro (2009) tot 100 miljoen (2010) en zelfs 300 miljoen (2011). De Lijn mikt op een potentieel aantal reizigers van 6,8 miljoen per jaar, volgens tegenstanders is dit cijfer onrealistisch. In augustus 2011 kreeg het Spartacusplan negatief advies van de Inspectie van Financiën. Verder worden veel overwegen gesloten (voor lijn 34 lag deze beslissing tevens bij de NMBS). Velen opperden dat men best gewoon spoorweg 20 zou reactiveren, hetgeen slechts 20 miljoen euro zou kosten. "Trams zijn enkel geschikt als vervoersmiddel binnen steden", vindt onder andere LDD. Bovendien zou een reactivering van spoorlijn 20 ook ten goede komen aan het goederenvervoer, dat nu via spoorlijn 24 moet richting Duitsland. In 2011 werd ze nog opnieuw in gebruik genomen tussen Lanaken en Maastricht.